Nhan Dan

Van hoa - Khoa hoc - Xa hoi

Thêi sù

§êi sèng chÝnh trÞ

Kinh tÕ - X· héi

 

LÞch sö ViÖt Nam

Trang tr­íc

Bµi: 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

§¸nh th¾ng "chiÕn tranh côc bé"
vµ chiÕn tranh ph¸ ho¹i lÇn thø nhÊt

   ChiÕn l­îc "ChiÕn tranh ®Æc biÖt" mµ chÝnh quyÒn Mü nu«i nhiÒu hy väng giµnh th¾ng lîi víi c¸i gi¸ rÎ nhÊt, ®· sôp ®æ hoµn toµn. Mü ph¶i lùa chän: hoÆc chÞu mÊt chÝnh quyÒn tay sai, chÊp nhËn sù thÊt b¹i hoµn toµn ë khu vùc nµy; hoÆc ®­a qu©n Mü vµo chiÕn ®Êu, gi÷ cho chÝnh quyÒn Êy khái sôp ®æ. Tæng thèng Johnson, ®¹i diÖn cho phe hiÕu chiÕn, ®· chän con ®­êng ®­a qu©n Mü vµo trùc tiÕp tiÕn hµnh chiÕn tranh x©m l­îc. §©y lµ thêi kú thö th¸ch to lín ®èi víi c¶ d©n téc ViÖt Nam. (Xem tiÕp)

§Çu trang


 

§Èy m¹nh x©y dùng miÒn b¾c, ®¸nh th¾ng
chiÕn tranh
®Æc biÖt ë miÒn nam

   Sau th¾ng lîi cña c«ng cuéc cñng cè miÒn b¾c vµ th¾ng lîi cña phong trµo ®ång khëi ë miÒn nam, c¸ch m¹ng ViÖt Nam ®øng tr­íc t×nh thÕ míi ®Çy triÓn väng. Trong lêi khai m¹c §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø III cña §¶ng, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh nãi: "§¹i héi lÇn nµy lµ ®¹i héi x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë miÒn b¾c vµ ®Êu tranh hßa b×nh thèng nhÊt n­íc nhµ". (Xem tiÕp)

§Çu trang


Cñng cè miÒn B¾c,
®Êu tranh thèng nhÊt ®Êt n­íc

   Cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p kÕt thóc th¾ng lîi; hßa b×nh ®­îc lËp l¹i. MiÒn b¾c ®­îc gi¶i phãng hoµn toµn. Song môc tiªu thèng nhÊt, ®éc lËp ch­a ®­îc thùc hiÖn trän vÑn trªn c¶ n­íc. Nh©n d©n ta cßn ph¶i tiÕp tôc ®Êu tranh ®Ó ®¹t cho kú ®­îc môc tiªu ®ã trong nh÷ng ®iÒu kiÖn míi, ®èi mÆt víi kÎ thï míi lµ ®Õ quèc Mü. (Xem tiÕp)

§Çu trang


ChÝn n¨m lµm mét §iÖn Biªn

   Cuéc chiÕn tranh nh©n d©n thÇn kú cña ViÖt Nam mµ chiÕn c«ng tiªu biÓu cña nã - trËn §iÖn Biªn Phñ vÜ ®¹i - lµ mét b¶n anh hïng ca ®­îc ghi vµo lÞch sö d©n téc nh­ mét B¹ch §»ng, mét Chi L¨ng hay mét §èng §a trong thÕ kû 20. TrËn §iÖn Biªn Phñ còng ®i vµo lÞch sö thÕ giíi nh­ mét chiÕn c«ng chãi läi, ®ét ph¸ thµnh tr× cña hÖ thèng n« dÞch thuéc ®Þa cña chñ nghÜa ®Õ quèc.
(Xem tiÕp)

§Çu trang


Cuéc kh¸ng chiÕn toµn quèc:
c¶ n­íc mét lßng,
toµn d©n ®¸nh giÆc

   Cuéc kh¸ng chiÕn cña toµn d©n ViÖt Nam bïng næ khi nh÷ng kh¶ n¨ng ®µm ph¸n hßa b×nh víi thùc d©n Ph¸p kh«ng cßn n÷a, nh©n d©n ta buéc ph¶i ®øng dËy cÇm sóng b¶o vÖ nÒn ®éc lËp tù do võa míi giµnh ®­îc. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh nãi: "Khi Ph¸p ®· cã ý g©y chiÕn tranh, chóng ta kh«ng thÓ nhÞn n÷a th× cuéc kh¸ng chiÕn toµn quèc b¾t ®Çu". (Xem tiÕp)

§Çu trang


X©y dùng vµ b¶o vÖ chÕ ®é D©n chñ Céng hßa (1945-1946)

   Sau C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m, chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng cïng mét lóc ph¶i chèng c¶ thï trong, giÆc ngoµi, t×nh thÕ hiÓm nguy nh­ "ngµn c©n treo sîi tãc". ChÝnh quyÒn c¸ch m¹ng ®øng ®Çu lµ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, víi ®­êng lèi chÝnh trÞ s¸ng suèt, ®· ®­a ®Êt n­íc v­ît qua mu«n vµn khã kh¨n t­ëng nh­ kh«ng v­ît qua næi. (Xem tiÕp)

§Çu trang


C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m
vµ ý nghÜa lÞch sö

   Trong B¸o c¸o chÝnh trÞ t¹i §¹i héi II cña §¶ng, n¨m 1951, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh kh¼ng ®Þnh: "Ch¼ng nh÷ng giai cÊp lao ®éng vµ nh©n d©n ViÖt Nam ta cã thÓ tù hµo mµ giai cÊp lao ®éng vµ nh÷ng d©n téc bÞ ¸p bøc n¬i kh¸c còng cã thÓ tù hµo r»ng: lÇn nµy lµ lÇn ®Çu tiªn trong lÞch sö c¸ch m¹ng cña c¸c d©n téc thuéc ®Þa vµ nöa thuéc ®Þa, mét ®¶ng míi 15 tuæi ®· l·nh ®¹o c¸ch m¹ng thµnh c«ng, ®· n¾m chÝnh quyÒn toµn quèc". (Xem tiÕp)

§Çu trang


MÆt trËn ViÖt Minh - cao trµo kh¸ng NhËt cøu n­íc
tiÕn tíi Tæng khëi nghÜa
Th¸ng T¸m

   N¨m 1941, sau khi vÒ n­íc, NguyÔn ¸i Quèc chñ tr× Héi nghÞ BCH T.¦ §¶ng lÇn thø t¸m quyÕt ®Þnh thµnh lËp MÆt trËn ViÖt Nam ®éc lËp ®ång minh (gäi t¾t lµ ViÖt Minh) tËp hîp mäi giai cÊp, tÇng líp nh©n d©n ®Êu tranh giµnh ®éc lËp d©n téc. Th¸ng 6-1944, Tæng bé ViÖt Minh ra chØ thÞ söa so¹n khëi nghÜa, ngµy 12-3-1945, Ban Th­êng vô T.¦ §¶ng ra ChØ thÞ NhËt - Ph¸p b¾n nhau vµ hµnh ®éng cña chóng ta, ®­a phong trµo c¸ch m¹ng tiÕn lªn m¹nh mÏ. (Xem tiÕp)

§Çu trang


Cuéc vËn ®éng C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m

MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt
ph¶n ®Õ §«ng D­¬ng ra ®êi

   Th¸ng 9-1939, chiÕn tranh thÕ giíi thø hai bïng næ. ë trong n­íc, thùc d©n Ph¸p lËp tøc khñng bè d÷ déi c¸ch m¹ng ViÖt Nam. Tr­íc t×nh h×nh ®ã, §¶ng ®· triÖu tËp héi nghÞ lÇn thø s¸u Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng, quyÕt ®Þnh chuyÓn h­íng chØ ®¹o chiÕn l­îc c¸ch m¹ng, thµnh lËp MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt ph¶n ®Õ §«ng D­¬ng, nªu cao nhiÖm vô gi¶i phãng d©n téc. Sau ®ã, víi ba cuéc khëi nghÜa liªn tiÕp, mét thêi kú míi cña c¸ch m¹ng ®· b¾t ®Çu: Thêi kú khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn, chuÈn bÞ tiÕn tíi Tæng khëi nghÜa. (Xem tiÕp)

§Çu trang


Phong trµo d©n téc, d©n chñ
1936 - 1939

   Tr­íc t×nh h×nh MÆt trËn Nh©n d©n lªn n¾m chÝnh quyÒn t¹i Ph¸p vµ nguy c¬ chñ nghÜa ph¸t-xÝt g©y chiÕn tranh thÕ giíi, §¶ng Céng s¶n §«ng D­¬ng chñ tr­¬ng t¹m g¸c nhiÖm vô c¸ch m¹ng ruéng ®Êt, tËp trung lùc l­îng chèng chñ nghÜa ph¸t-xÝt, bän ph¶n ®éng thuéc ®Þa, tay sai, ®ßi tù do c¬m ¸o, hßa b×nh. Thêi kú 1936 - 1939, §¶ng ®· l·nh ®¹o hµng lo¹t c¸c cuéc ®Êu tranh biÓu t×nh cña mäi tÇng líp, tÝch cùc truyÒn b¸ chñ nghÜa M¸c - Lªnin. Qua thêi kú nµy, §¶ng Céng s¶n §«ng D­¬ng ®· tr­ëng thµnh thªm mét b­íc. (Xem tiÕp)

§Çu trang


Phong trµo X«-viÕt NghÖ-TÜnh

   §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ra ®êi ®· dÊy lªn phong trµo ®Êu tranh s«i næi cña c«ng nh©n, n«ng d©n c¶ n­íc mµ ®Ønh cao lµ X«-viÕt NghÖ-TÜnh (1930-1931). T¹i ®©y, nh©n d©n ®· næi dËy lµm tan r· hÖ thèng chÝnh quyÒn ë th«n x· cña ®Õ quèc, phong kiÕn, thµnh lËp chÝnh quyÒn nh©n d©n kiÓu x«-viÕt. X«-viÕt NghÖ-TÜnh tuy thÊt b¹i nh­ng nã ®· kh¼ng ®Þnh uy tÝn cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam víi sù nghiÖp gi¶i phãng d©n téc. (Xem tiÕp)

§Çu trang


§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ra ®êi

   Cuèi nh÷ng n¨m 20, phong trµo yªu n­íc vµ phong trµo c«ng nh©n ph¸t triÓn m¹nh ®· t¹o tiÒn ®Ò ®Ó ra ®êi mét lo¹t tæ chøc céng s¶n: §«ng D­¬ng Céng s¶n §¶ng, §«ng D­¬ng Céng s¶n Liªn ®oµn, An Nam Céng s¶n §¶ng. Ngµy 3-2-1930, t¹i H­¬ng C¶ng, NguyÔn ¸i Quèc ®· triÖu tËp héi nghÞ ba ®¶ng vµ thµnh lËp mét ®¶ng céng s¶n thèng nhÊt cho c¶ n­íc: §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam. (Xem tiÕp)

§Çu trang


Nh÷ng tæ chøc c¸ch m¹ng míi thµnh lËp

   Thêi kú tõ 1925 - 1930, ë ViÖt Nam ®· xuÊt hiÖn mét lo¹t tæ chøc c¸ch m¹ng cã khuynh h­íng céng s¶n, d©n téc d©n chñ vµ t­ s¶n lµ ViÖt Nam Thanh niªn C¸ch m¹ng ®ång chÝ Héi, T©n ViÖt, Quèc d©n ®¶ng. Th¸ng 2-1930, ViÖt Nam Quèc d©n ®¶ng tæ chøc khëi nghÜa Yªn B¸i. Tuy nhiªn cuéc khëi nghÜa ®· bÞ thùc d©n Ph¸p ®µn ¸p tµn b¹o, Quèc d©n ®¶ng tan r·. (Xem tiÕp)

§Çu trang


Nh÷ng ho¹t ®éng cña
nhµ c¸ch m¹ng NguyÔn
¸i Quèc

   NguyÔn ¸i Quèc (tøc NguyÔn TÊt Thµnh, sau nµy lµ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh) sinh ngµy 19-5-1890 trong mét gia ®×nh nhµ nho yªu n­íc. N¨m 1911, Ng­êi ra n­íc ngoµi t×m ®­êng cøu n­íc. Tr¶i qua nhiÒu n¨m ho¹t ®éng, tõ mét ng­êi yªu n­íc ch©n chÝnh, NguyÔn ¸i Quèc ®· trë thµnh mét chiÕn sÜ céng s¶n. Ng­êi ®· t×m thÊy con ®­êng ®Ó gi¶i phãng d©n téc: ®ã lµ, kÕt hîp chñ nghÜa yªu n­íc víi chñ nghÜa x· héi, víi chñ nghÜa quèc tÕ v« s¶n. (Xem tiÕp)

§Çu trang


Phong trµo ®Êu tranh ®ßi tù do, d©n chñ
(Tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt
®Õn gi÷a nh÷ng n¨m 20)

   Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt, víi sù ph¸t triÓn cña giai cÊp t­ s¶n vµ c¸c tÇng líp tiÓu t­ s¶n thµnh thÞ, phong trµo ®Êu tranh ®ßi quyÒn tù do d©n chñ diÔn ra kh¸ s«i næi. Tuy nhiªn c¸c phong trµo nµy ®Òu cã tÝnh chÊt bång bét, tù ph¸t dÔ bÞ thùc d©n Ph¸p dËp t¾t. Dï vËy, phong trµo ®Êu tranh thêi kú nµy t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù ra ®êi c¸c tæ chøc chÝnh trÞ tiÕn bé h¬n ë thêi kú sau. (Xem tiÕp)

§Çu trang


Phong trµo yªu n­íc trong thêi kú chiÕn tranh
thÕ giíi thø nhÊt (1914-1918)

   Thêi kú chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt (1914 - 1918), thùc d©n Ph¸p t¨ng c­êng bãc lét khiÕn x· héi ViÖt Nam cµng ph©n hãa s©u s¾c. §©y còng lµ thêi kú cã cuéc khëi nghÜa Th¸i Nguyªn (1917) vµ kÕ ho¹ch khëi nghÜa kh«ng thµnh cña binh lÝnh HuÕ (1916), tuy nhiªn c¶ hai phong trµo ®· bÞ thùc d©n Ph¸p ®µn ¸p tµn b¹o. (Xem tiÕp)

§Çu trang


C¸c phong trµo yªu n­íc ®Çu thÕ kû 20

  §Çu thÕ kû 20, x· héi ViÖt Nam chuyÓn biÕn m¹nh mÏ do c¸c cuéc khai th¸c bãc lét quy m« lín cña thùc d©n Ph¸p. §©y còng lµ thêi kú bïng lªn c¸c phong trµo yªu n­íc theo khuynh h­íng d©n chñ t­ s¶n nh­ phong trµo §«ng Du, §«ng Kinh nghÜa thôc, cuéc vËn ®éng Duy T©n... (Xem tiÕp)

§Çu trang


Phong trµo n«ng d©n Yªn ThÕ
(1887 - 1913)

   Trong c¸c phong trµo chèng Ph¸p cña nh©n d©n ta buæi ®Çu thùc d©n Ph¸p x©m l­îc vµ thèng trÞ, cuéc khëi nghÜa Yªn ThÕ do Hoµng Hoa Th¸m (1858 - 1913) l·nh ®¹o kÐo dµi nhÊt vµ còng lµm cho ®Þch lo ng¹i vµ tæn thÊt nhiÒu nhÊt. NghÜa qu©n lµ nh÷ng ng­êi n«ng d©n cã tinh thÇn chiÕn ®Êu dòng c¶m vµ bÒn bØ, l¹i cã mét chØ huy qu©n sù xuÊt s¾c cÇm ®Çu, hä ®· kÐo dµi cuéc chiÕn ®Êu gÇn 30 n¨m. MÆc dï thÊt b¹i, khëi nghÜa Yªn ThÕ ®· viÕt nªn nh÷ng trang sö vÎ vang, chøng minh kh¶ n¨ng hïng hËu cña giai cÊp n«ng d©n trong lÞch sö chèng ®Õ quèc x©m l­îc. (Xem tiÕp)

§Çu trang


Phong trµo chèng x©m l­îc Ph¸p
nh÷ng n¨m cuèi thÕ kû 19

   Sau khi ký hai ®iÒu ­íc n¨m 1883 vµ 1884, triÒu ®×nh HuÕ ®· ®Çu hµng x©m l­îc Ph¸p, song ph¸i chñ chiÕn vÉn chê thêi c¬ kh«i phôc chñ quyÒn d©n téc. N¨m 1885, T«n ThÊt ThuyÕt ra lÖnh tÊn c«ng hai c¨n cø cña giÆc ë HuÕ. Cuéc tÊn c«ng thÊt b¹i, «ng ®­a vÞ vua trÎ Hµm Nghi tíi Qu¶ng TrÞ vµ thay vua viÕt ChiÕu cÇn v­¬ng (ChiÕu gióp vua). Tõ ®ã, phong trµo CÇn v­¬ng ®·  bïng næ m¹nh mÏ trong c¶ n­íc víi c¸c cuéc khëi nghÜa tiªu biÓu nh­ khëi nghÜa Ba §×nh, H­¬ng Khª, B·i SËy... (Xem tiÕp)

§Çu trang


Phong trµo kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p
më réng
ra toµn quèc (1873-1884)

   Sau khi chiÕm s¸u tØnh Nam Kú, thùc d©n Ph¸p ®· hai lÇn ®­a qu©n ra ®¸nh chiÕm Hµ Néi vµ c¸c tØnh ®ång b»ng s«ng Hång (n¨m 1873 vµ 1882). Trong khi nh©n d©n miÒn b¾c cïng nh©n d©n c¶ n­íc dÊy lªn phong trµo chèng x©m l­îc th× triÒu ®×nh HuÕ l¹i hÌn nh¸t ký mét lo¹t ®iÒu ­íc ph¶n béi d©n téc, thËm chÝ th¼ng tay ®µn ¸p phong trµo yªu n­íc. Vµ cuèi cïng, víi hiÖp ­íc Harmand - Patenotre (1884), giai cÊp phong kiÕn ViÖt Nam ®· hoµn toµn ®Çu hµng x©m l­îc Ph¸p. (Xem tiÕp)

§Çu trang


Cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p x©m l­îc
(Nöa sau thÕ kû 19 - ®Çu thÕ kû 20)

  Th¸ng 8-1858, thùc d©n Ph¸p næ sóng tÊn c«ng §µ N½ng, b¾t ®Çu cuéc x©m l­îc n­íc ta. Tr­íc søc tÊn c«ng cña giÆc, triÒu ®×nh nhµ NguyÔn b¹c nh­îc, ®· ký hßa ­íc nh­îng ba tØnh miÒn ®«ng Nam Bé (1862), sau ®ã l¹i d©ng nèt ba tØnh miÒn t©y cho giÆc. Trong khi ®ã, nh©n d©n miÒn nam ®· nªu cao ngän cê chèng giÆc cøu n­íc víi hµng lo¹t c¸c cuéc khëi nghÜa cña Tr­¬ng §Þnh, NguyÔn H÷u Hu©n, NguyÔn Trung Trùc... (Xem tiÕp)

§Çu trang


X· héi ViÖt Nam d­íi thêi NguyÔn
(Nöa ®Çu thÕ kû 19)

   Quang Trung mÊt, triÒu ®×nh T©y S¬n lôc ®ôc, lîi dông t×nh h×nh ®ã NguyÔn ¸nh ®· ®¸nh l¹i triÒu T©y S¬n, lËp ra nhµ NguyÔn (1802). D­íi triÒu NguyÔn, nh÷ng chÝnh s¸ch sai lÇm ®· lµm cho n«ng nghiÖp, th­¬ng nghiÖp ®×nh trÖ, ®êi sèng nh©n d©n ®iªu ®øng. ChÝnh v× thÕ, trªn kh¾p c¶ n­íc ®· næ ra hµng lo¹t cuéc khëi nghÜa nh­ c¸c cuéc khëi nghÜa cña Phan B¸ Vµnh, N«ng V¨n VËn, Cao B¸ Qu¸t... (Xem tiÕp)

Bµi: 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

Thêi sù  §êi sèng chÝnh trÞ  Kinh tÕ - X· héi  V¨n hãa - Khoa häc - Gi¸o dôc
§Çu trang