LÞch sö ViÖt Nam
Ngêi nguyªn thñy trªn ®Êt ViÖt Nam Ngêi nguyªn thñy trªn ®Êt ViÖt Nam Nh÷ng dÊu vÕt ®Çu tiªn cña con ngêi trªn ®Êt ViÖt Nam Sù kiÖn loµi vîn biÕt chÕ t¹o ra c«ng cô s¶n xuÊt ®Çu tiªn, ®¸nh dÊu mét bíc ngoÆt kú diÖu, vîn b¾t ®Çu tho¸t khái sù lÖ thuéc hoµn toµn vµo ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ trë thµnh con ngêi. §ã lµ ngêi tèi cæ. ViÖc nghiªn cøu ngêi tèi cæ míi b¾t ®Çu ë ViÖt Nam h¬n hai m¬i n¨m nay. Ngêi ta cha t×m thÊy di tÝch cña ngêi tèi cæ cã tuæi hµng triÖu n¨m, cµng cha t×m thÊy nh÷ng di tÝch loµi vîn cæ. Nhng n¨m 1960, nhiÒu c«ng cô b»ng ®¸ cña ngêi nguyªn thñy ViÖt Nam ®îc t×m thÊy ë nói §ä (Thanh Hãa). Qua mÊy lÇn kh¶o s¸t, c¸c nhµ kh¶o cæ thu lîm ®îc hµng ngµn m¶nh tíc cã c¹nh s¾c ®Ó c¾t, n¹o. NhiÒu hßn ®¸ ®îc ghÌ ®Ïo qua loa ®Ó chÆt. HiÖn vËt hiÕm lµ nh÷ng chiÕc r×u tay, cã h×nh d¹ng c©n xøng h¬n, ghÌ ®Ïo nhiÒu h¬n, mét ®Çu trßn ®Ó cÇm, mét ®Çu gÇn nhän. ë miÒn nam, còng t×m thÊy nh÷ng c«ng cô ®¸ t¬ng tù nh ë nói §ä: t¹i Hµng Gßn, DÇu Gi©y (§ång Nai); Dèc M¬, Vên Dò (S«ng BÐ). GÇn ®©y, ë nói Qu©n Yªn vµ nói Nu«ng (Thanh Hãa) ngêi ta l¹i t×m thÊy c¸c c«ng cô ®¸ gièng nh nói §ä. N¨m 1964-1965, c¸c nhµ kh¶o cæ ph¸t hiÖn mét sè r¨ng hãa th¹ch cña ngêi tèi cæ ë hang ThÈm Khuyªn, ThÈm Hai (L¹ng S¬n), cïng víi nhiÒu x¬ng hãa th¹ch cña ®éng vËt cæ sèng vµo thêi ®ã nh gÊu, voi, ®êi ¬i, tª gi¸c, vîn khæng lå... Tr¶i qua hµng chôc v¹n n¨m, ngêi tèi cæ chuyÓn thµnh ngêi cæ, tiÕn dÇn thµnh ngêi tinh kh«n víi tr¸n th¼ng, c»m nh«, ãc ph¸t triÓn x¬ng nhá nh¾n. Ngêi tinh kh«n xuÊt hiÖn kh¸ sím ë ViÖt Nam vµ §«ng - Nam ¸. §· t×m thÊy r¨ng vµ m¶nh x¬ng tr¸n cña ngêi tinh kh«n ë hang KÐo LÌng (L¹ng S¬n), rÊt nhiÒu m¶nh tíc nhá ë m¸i ®¸ Ngêm (B¾c Th¸i). Ngêi tinh kh«n sèng trªn mét ®Þa bµn réng tõ Lµo Cai, Hµ Giang ®Õn Hµ TÜnh, tõ S¬n La ®Õn lu vùc s«ng Lôc Nam. Nh÷ng c«ng cô s¶n xuÊt míi C¸c nhµ kh¶o cæ ®· khai quËt nhiÒu n¬i ë vµ mé cæ ë Thanh Hãa, bê biÓn Qu¶ng Ninh - H¶i Phßng, mét sè ®¶o trong vÞnh H¹ Long, ven biÓn vµ ®ång b»ng c¸c tØnh NghÖ An, Hµ TÜnh, Qu¶ng B×nh, Qu¶ng TrÞ, Thõa Thiªn - HuÕ, S¬n La, Lai Ch©u, lu vùc s«ng §ång Nai... Ngêi ta ®· t×m thÊy nh÷ng chiÕc r×u ®¸ mµi nh½n. Mét sè r×u ®¸ cã mang dÊu ca. Víi kü thuËt ca, con ngêi cã thÓ nhanh chãng t¹o thµnh nh÷ng c«ng cô cã kÝch thíc vµ h×nh d¹ng nh ý muèn. NÕu tríc khi mµi chØ biÕt ghÌ ®Ïo sÏ tèn rÊt nhiÒu c«ng søc. Ngêi ta cßn thÊy cã b«n (chØ mµi v¸t mét bªn lìi), ®ôc. §Æc biÖt häc cßn biÕt khoan. Ngêi ta cho mòi khoan chuyÓn ®éng trªn mÆt ®¸ vµ khoÐt thµnh mét lç trßn. Trong mét sè di chØ ë ven biÓn cßn t×m thÊy cuèc ®¸, lìi cuèc máng vµ thêng cong vÒ phÝa tríc. NghÒ n«ng trång lóa níc ra ®êi Víi nh÷ng c«ng cô míi tèt h¬n nªn kho¶ng n¨m, s¸u ngh×n n¨m tríc, d©n c nguyªn thñy ®· ph©n bè réng kh¾p. T¹i miÒn ch©n nói (thung lòng vµ bån ®Þa gi÷a c¸c nói) ®· n¶y sinh nghÒ n«ng trång lóa níc, mét h×nh th¸i n«ng nghiÖp ®Æc trng cña khu vùc §«ng - Nam ¸. §a sè häc gi¶ thÕ giíi thõa nhËn r»ng §«ng-Nam ¸ lµ quª h¬ng cña lóa hoang. C¸c c d©n ë ®©y cã thÓ tõ thùc tiÔn trång khoai níc trong c¸c thung lòng ven s«ng, suèi ®¸ biÕt dÇn dÇn thuÇn hãa c©y lóa hoang thµnh lóa nöa hoang (cã bµn tay con ngêi ch¨m sãc) råi ®Õn c¸c lo¹i lóa trång thùc sù, tõ d¹ng lóa tÎ cæ, h¹t thon bÇu (nh ë vïng t©y b¾c ViÖt Nam) ®Õn c¸c d¹ng nÕp mäng h¹t bÇu ng¾n. Tõ miÒn ®Êt thÊp ch©n nói, c©y lóa ®îc ®a lªn trång ë n¬ng rÉy vïng cao thµnh lóa nÕp n¬ng h¹t bÇu dµi. §Æc biÖt, khi biÓn lïi dÇn ra xa, c¸c dßng s«ng chuyªn chë cuéi sái, phï sa lÊp ®Çy dÇn vïng cöa s«ng cæ ®Ó t¹o dùng ®ång b»ng ven biÓn, con ngêi tiÕn xuèng chinh phôc miÒn ®Êt cao ch©u thæ. Lóa trång mét vô vµo ®Çu mïa ma, lín lªn trong mïa ma, ®Çu mïa kh« th× chÝn. Xãm lµng n«ng nghiÖp NhiÒu di chØ cuèi thêi ®¹i ®å ®¸ cã diÖn tÝch lín ë gÇn nhau cho ta thÊy thêi ®ã ®· cã nh÷ng c«ng xëng chÕ t¸c ®¸ lín, nhiÒu xãm lµng ®«ng ®óc. Nh vËy so víi tríc cã sù t¨ng nhanh vÒ d©n sè. Trªn kh¾p mäi miÒn cña ®Êt níc ®· tô c nhiÒu nhãm bé l¹c trång lóa. Nhê cã n«ng nghiÖp trång lóa, ®êi sèng cña con ngêi ®· æn ®Þnh. Trong xãm lµng (c«ng x·) ®· cã mét bé phËn kh¸ ®«ng thµnh viªn ®îc chuyªn m«n hãa. Hä s¶n xuÊt ®Ó tháa m·n nhu cÇu cña c«ng x· vµ trao ®æi víi c¸c bé l¹c kh¸c. ThÞ téc nguyªn thñy b¾t ®Çu tan r·. §Êt níc ViÖt Nam bíc sang mét thêi kú míi. |
Thêi sù
§êi sèng chÝnh trÞ
Kinh tÕ - X· héi
V¨n hãa - Khoa häc - Gi¸o dôc
§Çu trang